لاریسا وُلُخونسکی اول اکتبر سال 1945 در یک خانواده یهودی در لنینگراد به دنیا آمد. پس از تحصیل در دانشگاه دولتی لنینگراد در رشته ریاضیات زبان در موسسه زیست شناسی دریای ولادیواستوک مشغول به کار شد و به واسطه شغلش در فاصله سال های 1968 تا 1973 سفرهای زیادی به جزایر ساخالین و کامچاتکا داشت. او در سال 1973 به اسرائیل مهاجرت کرد و دو سال در آنجا به سر برد. سپس به امریکا رفت و در دانشگاه ییل به تحصیل در رشته ادیان پرداخت.
ریچارد پِویِر در 21 آوریل سال 1943 در شهر والتهم در ایالت ماساچوست امریکا به دنیا آمد. او در سال 1965 مدرک فوق لیسانس خود را از دانشگاه ویرجینیا گرفت و در چندین مرکز آموزش عالی تدریس کرد. در سال 1998 به دانشگاه آمریکایی پاریس رفت و در آنجا در رشته ادبیات و مترجمی زبان روسی مشغول به تدریس شد. پویر علاوه بر آثار کلاسیک روسی آثار فرانسوی (الکساندر دوما، ایو بونفوآ، ژان استاروبینسکی)، ایتالیایی (آلبرتو ساوینیو)، اسپانیایی و یونانی (آیاس نوشته سوفوکل با همکاری هرب گُلدر) را نیز ترجمه کرده است. او همچنین دو کتاب با عناوین «گفتگوی شبانه» و «تبادلات» نوشته است، اما بیشتر به خاطر کارهای مشترکش با لاریسا در ترجمه آثار کلاسیک روسی شناخته می شود. همکاری این دو از سال 1985 آغاز شد. لاریسا کتاب های «برای حیات جهان» اثر الکساندر شممان و «درآمدی بر پدرشناسی» اثر جان میندورف را از انگلیسی به روسی برگرداند، که نسخه های چاپی هر دو در روسیه موجود است. او به همراه ریچارد برخی نوشته های منظوم و منثور برادرش را به انگلیسی ترجمه کرد. او با همکاری امیلی گراسهولتس چندین شعر از اُلگا سداکوا را نیز به انگلیسی برگرداند. ولخونسکی اساساً به خاطر ترجمه آثار کلاسیک روسیه با همکاری پویر مشهور شد.
ولخونسکی در سال 1976 در ایالات متحده با ریچارد آشنا شد و شش سال بعد با او ازدواج کرد. آن ها بعدها به پاریس نقل مکان کردند و صاحب سه فرزند شدند، که می توانند به سه زبان صحبت کنند.
این زوج هنگامی فعالیت مشترکشان را وقتی آغاز کردند، که ریچارد مشغول خواندن «برادران کارامازوف» اثر داستایفسکی بود و لاریسا به بررسی نقایص ترجمه دیوید ماگارشاک از آن می پرداخت. در نتیجه آن ها به اتفاق سه فصل از کتاب را ترجمه کردند و در اختیار ناشران قرار دادند. آن ها از انتشارات رندم هاوس و دانشگاه آکسفورد ناامید شدند، اما مورد تشویق تعدادی از محققان زبان های اسلاو قرار گرفتند و سرانجام اثرشان توسط انتشارات کوچکی در سن فرانسیکو به نام «نورث پوینت پرس» پذیرفته شد و مبلغ 1000 دلار پیش از انتشار به آن ها پرداخت گردید. این کتاب برنده جایزه بهترین ترجمه ماه پن شد. ترجمه آنا کارنینای آن ها نیز برنده یک جایزه دیگر پن گردید. اپرا وینفری مجری مشهور تلویزیون کتاب آنا کارنینا با ترجمه این زوج را برای برنامه تلویزیونی «کلوب کتاب اپرا» برگزید، که موجب افزایش چشمگیر فروش آن و شهرت این دو شد. ترجمه «ابله» داستایفسکی برای آن ها نخستین جایزه «یِفیم اِتکیند» از دانشگاه اروپایی سن پترزبورگ را به همره آورد.
این تیم دو نفره در دو مرحله کار خود را انجام می دادند. ولخونسکی نسخه انگلیسی را تایپ می کرد تا با نحو روسی و ویژگی های سبکی اثر تا حد ممکن نزدیک باشد و سپس پویر آن را به انگلیسی صیقل خورده و متناسب برمی گرداند. پویر فرآیند کاریشان را چنین توصیف می کند:
«لاریسا متن را مرور و سوالاتی مطرح می کند. بعد ما دوباره مرورش می کنیم. من یک نسخه دیگر تهیه می کنم، که به تشخیص او با متن اصلی تطابق داشته باشد. بعد یک بار دیگر ترجمه را مرور و سپس دو بار جهت ویرایش و تصحیح می خوانیم».
«ما ابتدا به طور جداگانه کارمان را انجام می دهیم. لاریسا یک دستنویس اولیه تا حد امکان مطابق با متن اصلی با توضیحات و نکات متعدد در حاشیه ها تهیه می کند. من از روی آن و متن روسی دستنویس خودم را تهیه می کنم. سپس هر دو با همفکری هم دستنویس سوم را آماده و اصلاحات نهایی را اعمال می کنیم».
ولخونسکی و پویر در سال 2007 در مستند رادیویی بنگاه خبرپراکنی کانادا حضور داشتند، که تحت عنوان «به عبارت دیگر» به روی آنتن رفت. این برنامه به مصاحبه با مترجمان خبره و سرشناس می پرداخت. ترجمه «جنگ و صلح» تولستوی آن ها در تاریخ 16 اکتبر 2007 توسط آلفرد کنوپف منتشر گردید و در بخش «اتاق خوانش» مرور کتاب نیویورک تایمز به مدت یک ماه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ترجمه آن ها از «دکتر ژیواگو» اثر بوریس پاسترناک علی رغم نقد تند نوه نویسنده «آنا پاسترناک اسلیتر» در بخش مرور کتاب روزنامه گاردین، به خاطر «وفاداری خیره کننده اش به متن اصلی» مورد تحسین آنجلا لیوینگستون در بخش ضمیمه ادبی نشریه تایمز قرار گرفت.
ترجمه آن ها از کتاب «چهره جنگ زنانه نیست» اثر اسوتلانا الکسیویچ، که تاریخ شفاهی زنان در جنگ جهانی دوم است، در سال 2017 منتشر گردید.
ترجمه های ولخونسکی و پویر علی رغم کسب جوایز مختلف و موفقیت قابل توجه در صنعت نشر مورد انتقاداتی هم قرار گرفته اند. برای مثال ژانت مالکوم در سال 2016 در بخش مورور کتاب نیویورک درخصوص ترجمه های این دو نوشت: «آن ها صنعتی راه انداخته اند، که در آن هر نوشته روسی که به دستشان می آید، به زبان انگلیسی یکدست و نامتجانس برمی گردانند». مترجمان دیگری نیز چه در روسیه و چه در کشورهای انگلیسی زبان چنین نقدی را مطرح کرده اند. گری سول مورسون، محقق مطالعات اسلاو، نیز معتقد است، که آن ها «آثار با شکوه ادبی را انتخاب و به نوشته هایی نامانوس و آشفته تقلیل می دهند». بیشتر نقدها بر تحت اللفظی بودن بیش از حد ترجمه های آن ها و محو شدن نواخت اثر اصلی تاکید دارند.
ولخونسکی و پویر تاکنون آثار متعددی از داستایفسکی، تورگینف، تولستوی، پوشکین، پاسترناک، بولگاکف، لسکف، گوگول و چخوف ترجمه کرده اند.
.
.
منتشــر شده در: « نشریه ادبی بال » شماره 3 (فروردین 1402)
39 صفحه - 3.7 مگابایت
